ایمن تیک / مرکز کنترل فنی و ایمنی ساختمان

بهینه سازی مصرف انرژی تعریف خاصی ندارد. اما در یک مفهوم کلی هر چقدر طریقه مصرف ما از انرژی و منابع انرژی صحیح تر شود، مصرف انرژی بهینه‌ای خواهیم داشت. همانطور که میدانید تولید انرژی روز‌ به روز بیشتر شده و انسانها با روشهای مختلف آن را مصرف میکنند تا زندگی راحت‌تری داشته باشند. مصرف انرژی معمولا از برق تامین میگردد اما در صنایع مختلفی از سوخت هم برای این کار بهره میگیرند. که مصرف بنزین در هواپیماها و ماشین‌ها و سایر وسایل مکانیکی مثالی برای این نوع از مصرف انرژی خواهد بود. بهینه سازی مصرف انرژی به این معناست که به اندازه و صحیح مصرف کنیم و از هدر رفتن آن به هر نحوی جلوگیری کنیم. بلکه به این معنا نیست که اصلا مصرف نکنیم یا کم مصرف کنیم.

لزوم بهینه سازی مصرف انرژی

امروزه برای بشر بهره بردن از تکنولوژی تبدیل به یک ضرورت گشته. انرژی اصلی ترین عامل تامین نیرو برای بهره گیری از تکنولوژی میباشد. از تلویزیون تا اینترنت و ... از انرژی برق بهره برده و نمیتوان بدون انرژی چندان دوام آورد. وسایل خانگی تاثیر بسزایی در مصرف انرژی خواهند داشت. مخصوصا لوازم الکتریکی نظیر لباسشویی و اتو و بخاری برقی و مواردی مشابه آنها مصرف انرژی بسیار بالایی دارند و بایستی به نحوی این مصرف انرژی را بهینه کرد. بخش دیگری از تکنولوژی به رفاه ارتباط دارد. بشر روز به روز دنبال رفاه بیشتریست و تجهیزات گرمایشی و سرمایشی و تهویه و ماشینهای قدرتمند‌تر و مواردی از این قبیل برای زندگی بشر امروزی ضروریست.
هر کشور با توجه به منابعی که داراست این انرژی را تا حد امکان ایجاد مینماید. انرژی گاز بیشتر برای بخش گرمایشی کاربردیست و برای ابزار و تجهیزات سرمایشی و تهویه مطبوع عموما از برق بهره گرفته میشود. مصرف انرژی در صنعت بسیار زیاد بوده. حالا اگر صنایع مختلف غذایی که بخش عمده‌ای از صنعت را تشکیل می‌دهند و یا صنایع تولیدی را هم به این آمار اضافه کنیم آمار بسیار بالاتری را خواهیم داشت. با این حال صنعت به انرژی نیازمنده تا بتواند زنده بماند.

آمار مصرف انرژی در جهان

طبق آمار، مدیریت اطلاعات انرژی پیش بینی کرده که از سال 2005 تا سال 2030 میزان تقاضای انرژی در جهان 44% افزایش خواهد داشت. رشد اقتصادی و تکثیر جمعیت اولین دلیل صعود این تقاضاست. کشورهای چین و ایالات متحده در صدر جدول میزان مصرف انرژی هستند و در ردیفهای بعدی هند و ژاپن قرار گرفته اند. این کشورها به دلیل جمعیت بالا و صنعت پویا بالاترین مقدار مصرف انرژی را دارند.
انرژی در چند بخش عمده تولید میگردد که نفت خام و زغال سنگ اولین و بیشترین مقدار تولید انرژی در جهان را شامل میشوند. این دو، جزء سوختهای فسیلی در نظر گرفته میشوند که هم باعث آلودگی هوا و هم با انتشار گازهای گلخانه ای منجر به گرم شدن کره زمین میگردند.
گاز طبیعی و نیروگاه هسته ای و هیدرو الکتریکی در ردیفهای سوم تا پنجم قرار دارند و میزان آلودگی آنها بسیار کمتر می باشد. اکنون علم به دنبال روشهای جدید برای دستیابی کاملتر به این انرژی هاست. زیرا میزان تولید انرژی نسبت به مصرف آن خیلی کمتر بوده و این کمبود نسبتا زیاد میباشد.

جلوگیری از اتلاف انرژی و بهینه سازی مصرف انرژی

اتلاف انرژی بیشتر به شرایط کاری و به محیط و تاسیسات بستگی دارد. عایق‌بندی دیوار و پنجره‌ها، باز نگذاشتن در و پنجره‌ها، درزگیری شکاف‌ها و نشتی‌های حرارتی می‌تواند شما را از نظر مقدار مصرف انرژی کاملا بهینه سازد.
برخی از عوامل هدر رفتن انرژی به طراحی اشتباه تاسیسات در ساختمانها بستگی دارد. چند جای عمده در منازل که معمولا باعث اتلاف انرژی می‌شوند عبارتند از:

• محل نشتی هوا مانند درزها، طراحی بد در و پنجره‌ها.
• سقف و دیوارها، خصوصا اگر ارتفاع سقف زیاد باشد و دیوارها نازک باشند.
• نورگیری ضعیف و عدم بهره گیری از نور طبیعی و حرارت خورشید.
• دودکش‌های نامناسب و سوختن ناقص گاز شهری.
• عدم استفاده از پرده‌ها در زمستان.

مزایای کنترل انرژی در زمان مصرف

• کمک به اقتصاد خانواده
• دو چندان شدن رفاه نسبی در نتیجه مصرف صحیح انرژی.
• کمک به اقتصاد ملی.
• کاهش مصرف سوخت و در نتیجه کاهش آلودگیهای ناشی از آن.
•  اسکان برقراری دمای ثابت در اتاق.
• امکان تنظیم دمای دلخواه در اتاق به منظور تامین شرایط آسان.
• کاهش ظرفیت اولیه سیستم گرمایش و سرمایش تا 41%.
• توزیع متعادل حرارت و امکان برقراری دماهای متفاوت در هر اتاق.
• حداقل 51% کاهش مصرف سوخت.

دقت در خرید و انتخاب لوازم خانگی و چند نصیحت کوچک

1- لوازم خانگی با مصرف انرژی کمتر خریداری کنید، معمولا نرخ مصرف انرژی روی آنها درج می‌شود و می‌تواند یک مرجع خوب برای خرید حساب شود. اما باید به ظرفیت آنها هم توجه کنید. به طور مثال شما برای یک اتاق کوچک نیاز به یک کولر مجزای بزرگ ندارید و باید مطابق با ظرفیت و ابعاد موردنظر خودتان وسایل را انتخاب نمایید.

2- تجهیزات برقی بلا استفاده را از پریز برق بکشید. وقتی به تجهیزات برقی نیازی ندارید بهتره که ارتباط آنها را با منبع برق به طور کامل قطع کنید. این کار هم برای وسایل خانگی مفیده و هم عمر آن‌ها را بالاتر می‌برد و هم مصرف انرژی را کاهش می‌دهد.

3- توجه کردن به بازده عملکرد بالای یخچال و ماشین ظرفشویی. این دو عضو اساسی در خانه معمولا کاربرد بیشتری دارند و مدت زمان زیادی هم کار می‌کنند از این رو بایستی به بازده عملکرد آنها دقت کافی داشته باشید.

4- ساعت اوج مصرف را نادیده نگیرید. بکارگیری تجهیزات الکتریکی پرمصرف در ساعات اوج مصرف باعث کاهش میزان بار انتقالی برق می‌شود و موجب قطعی برق و اختلال در شبکه برق‌ رسانی کلی می گردد.

5- از سیستم تهویه کلی خانه بهره ببرید. اگر سیستم تهویه داشته باشید دیگر نیازی به هود در آشپزخانه ندارید و دود و بو به راحتی از خانه خارج می‌شوند. در ضمن سیستم تهویه با اینکه ممکنه مخارج اولیه نسبتا زیادی به ما تحمیل نماید اما می‌تواند هزینه‌های عملیاتی بسیار زیاد کولر‌ها را کلی کاهش دهد.

6- از تجهیزات گرمایشی دارای ترموستات بهره ببرید. ترموستات دما را می‌خواند و اگر بالاتر از مقدار خاصی شود جریان برق را قطع مینماید تا انرژی بیشتری مصرف نشود. در داخل خانه هم می‌توانید سیستم هوشمند تنظیم دما قرار دهید.

راههای بهینه سازی در مصرف انرژی

1. تنظیم دما با ترموستات.
2. کاهش مصرف آب برای جلوگیری از هدر رفت انرژی.
3. صرفه جویی در مصرف انرژی با بکارگیری لامپهای کم مصرف.
4. نصب عایق مناسب در داخل ساختمان برای کاهش مصرف انرژی.
5. خاموش کردن تجهیزات مصرف کننده انرژی.
6. بهره گیری از تجهیزات سرمایشی و گرمایشی کم مصرف و نور خورشید.
7. بهره بردن از نور طبیعی به جای تجهیزات مصرف کننده انرژی.
8. انتخاب فیلتر هوا برای صرفه جویی در مصرف انرژی.

برچسب انرژی

این برچسب به صورت یک کاغذ کوچک بر روی لوازم الکترونیکی نصب میشود که یک سری اطلاعات مهم مربوط به شرکت سازنده دستگاه، مدل، میزان انرژی که مصرف می کند و علائمی درباره بهینه و مناسب کارکردن دستگاه روی آن ثبت شده است.  این برچسب با هدف کنترل و صرفه جویی در مصرف انرژی تولید و بر روی لوازم الکترونیکی نصب می گردد. شاخص انرژی بر روی این برچسب ها بر اساس حروف A تا G نمایش داده می‌شود، که هر کدام از این حروف دارای رنگ مخصوص به خود از سبز تا قرمز هستند. حرف A در برچسب انرژی که با زمینه سبز پررنگ نمایش می‌یابد، نشان‌دهنده کمترین مصرف انرژی و بیشترین کارایی وسیله میباشد. و حرف G که با رنگ قرمز مشخص می‌شود، نشانه وسایلی با بیشترین مصرف و کمترین کارایی است.
برچسب انرژی در ساختمان گواهی نامه ای است، که توسط بازرس ویژه تاییده و ثبت میگردد. در حال حاضر کمتر ساختمانی در کشورمان موجوده که دارای برچسب انرژی باشد. برای اینکه ساختمانی مجوز داشتن این برچسب را داشته باشد، باید یک سری الزامات را براساس قانون ثبت شده رعایت نماید. این گواهی نامه برچسب انرژی در ساختمان بر اساس طراحی و ساخت ساختمان داده میشود.
برچسب انرژی در کنار تمام موارد مذکور یک شناسنامه برای تجهیزات الکترونیکی شما محسوب شده و اینکه بدانیم چه وسایلی را با چه ویژگی هایی خریداری میکنیم یک نکته مثبت و موثر در استفاده درست، بهینه و کارآمد از این لوازم میباشد.

روش های بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان

همانگونه که گفتیم راهکارهای زیادی برای بهینه سازی مصرف انرژی در ساختمان موجوده که در ادامه یکی از آن روشها را برایتان توضیح خواهیم داد:

#استفاده از سیستم اتوماسیون ساختمان(BAS) یا همان سیستم مدیریت ساختمان(BMS) برای بهینه‌سازی مصرف انرژی در ساختمان#

دستگاههای اتوماسیون یا مدیریت هوشمند در ساختمانها که به نام BAS یا BMS شناخته میشوند، باید برای بهینه‌سازی مصرف انرژی دائماً تنظیم شوند. در واقع شاید افراد ساختمان مشکلی با گرما و سرما نداشته و به اتوماسیون توجه نکنند، اما این کار اشتباه بوده و مصرف انرژی از کنترل خارج میگردد. در واقع اگر این سیستمهای هوشمندسازی به‌ خوبی مدیریت و تنظیم شوند حداقل تا 30 % مصرف انرژی را در سیستم کاهش خواهند داد.

مزایای بهینه‌ سازی مصرف انرژی در سیستم اتوماسیون BAS یا همان سیستم مدیریت BMS:

• زمان ‌بندی دقیق برای روشن و خاموش کردن سیستمها.
• کنترل مصرف انرژی سیستمها.
• تنظیم سطح سرد و گرم.
• کنترل حجم هوای متغیر.
• انتخاب سرد کننده مناسب.
• تنظیم صحیح آب سرد، آب گرم و کندانسور.

چه مشکلاتی باعث افزایش مصرف انرژی در ساختمانهای دارای سیستم BAS یا BMS میشود؟

برخی از موارد نه تنها به بهینه‌سازی مصرف انرژی کمک نمیکنند بلکه مصرف آن را افزایش هم میدهند، از جمله:

1. نبود نظارت کافی بر عملکرد سیستم.
2. برنامه‌ ریزی نامناسب دستگاه توسط نصاب آن.
3. عدم به ‌کارگیری قسمتهای کنترل‌ کننده سیستم توسط تکنسین ‌های تأسیسات صنعتی.
4. تعویض نکردن تجهیزات معیوب سیستم.
5. عدم آگاهی مناسب اپراتور سیستم درباره نحوه و اهمیت حفظ انرژی و بهینه سازی آن.

جهت کسب اطلاعات بیشتر و اخذ مشاوره با کارشناسان ایمن تیک تماس بگیرید.